زیست‌شناسی دریا به مطالعه علمی حیات دریایی و موجودات دریایی می‌پردازد. با توجه به اینکه در زیست‌شناسی بسیاری از گیاهان، خانواده، جنس و گونه‌هایی دارند که در دریا زندگی می‌کنند و گونه‌های دیگری نیز دارند که در خشکی زندگی می‌کنند، زیست‌شناسی دریایی گونه‌ها را بر اساس محیط‌شان طبقه‌بندی می‌کند، نه بر اساس رده‌بندی. بخش عمده‌ی موجودات زنده روی زمین در اقیانوس‌ها زندگی می‌کنند. اندازه دقیق این نسبت بزرگ ناشناخته است، زیرا بسیاری از گونه‌های ساکن اقیانوس هنوز کشف نشده‌اند. اقیانوس یک دنیای سه‌بعدی پیچیده است که تقریباً 71٪ از سطح زمین را پوشش می‌دهد. زیستگاه‌های مورد مطالعه در زیست‌شناسی دریایی شامل همه چیز است، از لایه‌های زیر آب سطحی که در آن موجودات و اقلام غیرزنده ممکن است در کشش سطحی بین اقیانوس و جو گرفتار شوند ،تا اعماق سنگرهای اقیانوسی که گاهی اوقات 10،000 متر یا بیشتر در زیر سطح اقیانوس هستند. زیستگاه‌های خاص شامل مصب‌ها، صخره‌های مرجانی، جنگل‌های دریایی، علفزارهای دریا، منافذ حرارتی، رودخانه‌ها، گل و ماسه و منطقه اقیانوسی باز که اشیا جامد در آن نادر است و سطح آب تنها مرز مرئی است. ارگانیسم‌های مورد مطالعه از فیتوپلانکتون میکروسکوپی و زئوپلانکتون گرفته تا نهنگ‌های بزرگ به طول 25-32 متر متغیر هستند. اکولوژی دریایی، مطالعه نحوه تعامل موجودات دریایی با یکدیگر و محیط‌زیست است.

زیست دریا علاوه بر کمک به تفریح و گردشگری در سراسر جهان، منبع گسترده‌ای برای تأمین غذا، دارو و مواد اولیه است. در سطح بنیادی، حیات دریایی به تعیین ماهیت سیاره ما کمک می‌کند. موجودات دریایی به‌طور قابل‌توجهی به چرخه اکسیژن کمک می‌کنند و در تنظیم آب و هوای زمین نقش دارند. بسیاری از گونه‌ها از نظر اقتصادی برای انسان مهم هستند، از جمله ماهی باله و صدف. همچنین قابل درک است که بهزیستی موجودات دریایی و موجودات دیگر از راه‌های اساسی با یکدیگر مرتبط هستند. دانش انسان در مورد رابطه بین زندگی در دریا و چرخه‌های مهم به سرعت در حال رشد است، تقریباً هر روز کشف‌های جدیدی در این زمینه صورت می‌گیرد، اما هنوز هم موارد کشف‌نشده زیادی باقی مانده‌اند.

کتاب «زیست‌شناسی دریا»، نگاهی است به زندگی در اقیانوس‌ها و معرفی ناشناخته‌های این اکوسیستم پررمزوراز. این کتاب دربارهٔ موضوعاتی همچون مبانی حیات در اقیانوس، جانوران نرم‌تن، عروس دریایی، شکم‌پایان، دوکفه‌ای‌ها و... سخن گفته و توضیحاتی را به زبان ساده ارائه کرده است.

معرفی کتاب زیست‌ شناسی دریا

شقایق دریایی

اینها هم به همان خانواده‌ی مرجان‌ها تعلق دارند، با همان مشخصه‌ها و خصوصیات: شش یا مضربی از شش شاخک دارند. شقایق‌های دریایی هم به همان گستردگی و تنوع مرجان‌ها هستند. در تمام دریاها و هر عمقی یافت می‌شوند اما گونه‌ی جزرومدی معمولاً از گونه‌ی کرانه‌ای (دائماً غوطه‌ور) کوچکتر است. دلیلش این است که گونه‌ی جزرومدی در منطقه‌ای مرجانی زندگی می‌کند که شاخک‌ها می‌توانند در هنگام جزر منقبض شوند تا خطر خشک شدن کاهش یابد. همچنین باید در مقابل امواج سهمگین تاب بیاورند. این جانوران را می‌توان در مناطق پایین مدّی مشاهده کرد که اغلب از سنگ یا سوراخ صخره‌ها آویزان هستند. یک حباب ژله‌ای در واقع یک شقایق دریایی منقبض شده است. در جزرومد بهاری (پایین‌ترین مدّ، هر دو هفته) گونه‌ی کرانه‌ای اغلب زیر کلپ‌ها، روی سنگ و درون حوضچه‌های کم‌عمق می‌تواند مستقر شود. آن‌ها در مقابل بقیه‌ی گونه‌ها بسیار تهاجمی هستند و در هنگام مواجهه به وسیله‌ی شاخک‌های مخصوص جستجوگر با هم می‌جنگند. این رفتار ممکن است بر اثر نیش زدن منجر به مرگ یکی از آنها شود. معمولاً گونه‌ای که سریع‌تر رشد می‌کند، به اندازه‌ی گونه‌ای که کندتر رشد می‌کند تهاجمی نیست، تا از چیره شدن دومی در یک منطقه جلوگیری شود.