کتاب خاطرات روزانۀ افغانستان از ظهیرشاه تا طالبان

معرفی کتاب خاطرات روزانۀ افغانستان از ظهیرشاه تا طالبان

کتاب خاطرات روزانۀ افغانستان از ظهیرشاه تا طالبان داستان تناقضات و پشتک‌وواروزدن‌های سیاست‌های هند در افغانستان در دورۀ اشغال این کشور به‌وسیلۀ شوروی سابق است. سیاستی که به نظر مترجم هنوز هم و پس از تحوّلات گوناگون سیاسی و آمدن و رفتن چند دولت در افغانستان هنوز ادامه دارد. براین‌اساس مطالعۀ آن برای پژوهشگران تاریخ افغانستان و خود عزیزان افغانستانی به‌ویژه نسل جوان، دانشجویان و دانشگاهیان این کشور بسیار سودمند و آموزنده است.

علاوه‌بر این، کتاب خاطرات روزانۀ افغانستان از ظهیرشاه تا طالبان یک مجموعۀ آموزشی به‌ویژه برای آنان است که از نهادها و ارگان‌های مختلف به خارج از کشور اعزام می‌شوند که پیرامون خویش را و رفتار و سیاست‌های دیگر هیئت‌های مأمور را چگونه ببینند.

این اثر حتّی برای خبرنگاران غیروابسته و نیز بازرگانانی که با دیگر کشورها دادوستد دارند، درس‌هایی برای آموختن دارد.

دلیل همۀ موارد پیش‌گفته خود نویسندۀ کتاب است. او پیش از اعزام به افغانستان وزیر خارجۀ هند بوده است. با سال‌ها تجربه در این سمَت و نیز به دلیل حضورش به‌عنوان سفیر در دیگر کشورهایی مانند پاکستان، بنگلادش، سریلانکا و... که به دلایل مختلف برای دولت و کشور هند بسیار اهمیت داشته‌اند.  

گزیده کتاب خاطرات روزانۀ افغانستان از ظهیرشاه تا طالبان

دلیل و منطق خویش را از انتشار خاطرات سیاسی‌ام از دوره‌ای که سفیر هند در افغانستان بودم در مقدمۀ کتاب ارائه کردم. محتوای این کتاب بر اساس ترتیب زمانی رخدادها تنظیم شده و بعضاً برخی حوادث‌ را لحاظ نکرده‌ام، بنابراین تاریخ‌هایی خالی مانده‌اند. بررسی مختصری از رویدادهای سیاسی و استراتژیک مربوط به افغانستان، از پایان سال 1933 تا سرنگونی ظاهرشاه و سپس عموزاده‌اش داوود در سال 1978، بخش اساسی زمینۀ انقلابی است که حزب دموکراتیک خلق افغانستان در سال 1978 سازمان‌دهی کرد و پیامد آن دخالت مستقیم نظامی شوروی در حمایت از انقلاب در دسامبر 1979 بود. 
اما ابتدا نظری اجمالی به تاریخ پیش از استعمار افغانستان به‌عنوان یک پادشاهی جداگانه در اواسط قرن هجدهم به سرپرستی احمدشاه ابدالی (دُرانی) که یکی از فرماندهان ارتش نادرشاه (پادشاه ایران) بود، ظهور کرد. ابدالی تمامی سرزمینی را که اکنون افغانستان شناخته می‌شود، تحت حاکمیت خویش درآورد. علی‌رغم دخالت‌های خارجی، فرازونشیب‌های گوناگون، برخوردهای فئودالی و قبایلی و نیز درگیری‌های خشونت‌‌بار مکرر بین بخش‌های متعدد بدنۀ قدرت، افغانستان به‌عنوان یک واحد جغرافیایی-سیاسی تا به امروز [به حیات خویش] ادامه داده است. لازم است ویژگی‌های مشخص اساسی این کشور را که بر رویدادهای سیاسی منطقه در عمیق‌ترین سطح تأثیر گذاشته‌اند به‌ خاطر سپرد.