نظر شما چیست؟
کتاب نظریه شهری و تجربه شهری به قلم سیمون پارکر، به بررسی انواع مختلف تجربه های شهری، رویکردهای کلاسیک و نوینِ پژوهش شهری و نظریه های نظریه پردازانی چون هاروی و کاستلز می پردازد و تجربیات حاصل از آن را با نظریات و دانش های شهری مقایسه می کند.

ارزش ها، هنجارها و رفتارهای جامعه با گذشت زمان و با توجه به ماهیت و صفات پویای جغرافیایی و اجتماعی جوامع دچار تحول گشته و به تبع آن ها، نظریات نیز به افق های دیگری کشیده می شوند. از این رو تغییر و تحول در جریان های فکری غالب، اجتناب ناپذیر می نماید و نمی توان یکی بر دیگری رجحان داد.

سیمون پارکر (Simon Charles Parker) در کتاب نظریه ی شهری و تجربه ی شهری (Urban theory and the urban experience) آورده است: همان طور که این اثر چهار عنصر فرهنگ، مصرف، ستیز و اجتماع را نشان می دهد، امیدوارم تجربۀ شهری ایران را همانند دیگر جوامعی که میزان بالای شهرنشینی را تجربه نموده اند، تعریف کند. درک اینکه چگونه این عوامل در تعامل بوده و تجربۀ شهری ساکنان، کارگران و گردشگران را تعیین می کنند، مستلزم یک نوع تحلیل مقایسه ای-تجربی ماهرانه ای است که در آن گفتمان نظریۀ شهری با بیشترین آگاهی تداوم داشته باشد.

کنکاش در ادبیات جغرافیای شهری، جامعه شناسی شهری و تاریخ شهری گویای آن است که از بنیان گرفتن اولین شهرها، نظریه ها نیز جزو جدایی ناپذیر آن به شمار می رفته اند و تولید دانش شهری در تمام ادوار و به ویژه در قرن بیست ویکم همواره بر بنیان نظریه ها استوار است.

پرواضح است که همۀ فعالیت های بشری (از ساده ترین تا پیچیده ترین آن ها) و تجربه های روزمرۀ ما در شهر به نوعی با نظریه ها آمیخته اند و برخورداری از دانش و آگاهی بر بنیان های نظری شهر، محققان را از گرفتار گشتن در دام کژفهمی و تساهل در پژوهش های شهری محفوظ می دارد.

با این وصف، توضیح «نظریه ها» در متن مطالعات شهری بسیار دارای اهمیت بوده و درک چرایی این زمینه ها برای چشم انداز کنونی و سرنوشت آتی حیات شهری، حتی ارزشی فراتر از ارزش آکادمیک دارد؛ چرا که مفسران و شهرپژوهان پیشگام در خصوص مسائل شهری، بیش از اینکه اوربانیست اکادمیک باشند، اغلب مصلحان اجتماعی بوده اند که در واکنش به گرفتاری ها و مصائب ناشی از دگرگون شدن ماهیت شهرها به پا خاسته و شیوۀ نگرش جامعه را نسبت به شهر و شیوۀ نگرش سیاست مداران را نسبت به خط مشی ها تغییر دادند.

فهم اثرات شهرنشینی در کشوری نظیر ایران، مستلزم شناخت فرهنگ و تاریخ آن است، اما در عین حال، نظریۀ شهری به ما می آموزد که جنبه های معمول سازمان، ترتیب و مدیریت شهر مدرن، برای همۀ سکونتگاه های شهری به صورت مشترک وجود دارد. برنامه ریزی و حکمروایی شهری ایرانی موضوعی مشابه بحث وجدل در مورد تقسیم شهر به مناطق کاربردی، تعادل مناسب بین حمل ونقل عمومی و خصوصی، نحوه مدیریت تقاضای آب، برق و سایر امکانات، و نحوه اطمینان از کیفیت محیط شهری همچون شهرهای دیگر جهان است.

در بخشی از کتاب نظریه شهری و تجربه شهری می خوانیم:

پس از جنگ جهانی دوم در بریتانیا و ایالات متحده، نگرش جامعه شناسان شهری در توجه به اجتماعات شهری، بیش از اینکه جوامع زیست پذیر باشد، اغلب به عنوان قربانیان تغییرات اقتصادی و تفکیک بود. از این تحقیقات سه الگو شامل: افت «اجتماع شهری سنتی»، «ظهور اجتماعات حومه ای» و ازدیاد «گتوهای سیاه پوستان» در ایالات متحده حاصل شده است.

در این مطالعات، ویژگی های مصرف به عنوان یک عامل تغییر به سوی اقتصاد خدمات محور و خودرو محور، سرعت نرخ حومه ای شدن و پراکندگی شهری را تسریع کرده و بر تقسیم شهری میان داشته ها و نداشته های شهرها تأکید می کند.

در مقایسه با ایالات متحده، سیاست رفاه شهری در بریتانیا و دیگر کشورهای اروپایی به بهبود و کُند شدن سرعت قطبش اقتصادی در میان ساکنان شهرها کمک کرد و این روند به سوی هم گرایی آشکار و خطاناپذیر در جریان است؛ بنابراین، نظریه پردازان شهری در ایالات متحده بر جدایی گزینی نژادی و محرومیت اقتصادی تمرکز کردند، در حالی که در بریتانیا و اروپا، بیشتر رقابت بر سر فضای زندگی شهری میان گروه های مختلف اجتماعی بود.

این کشمکش های مکانی میان ثروتمندان و گروه های طرد شدۀ اجتماعی از طریق شاخص «اعیانی شدن» و همچنین، از طریق سیاست های اجرای قوانین خصمانه برای افراد سرگردان، افراد خودفروش جنسی برای امرار معاش و افراد بی خانمان، درخور سنجش است و بدین صورت است که طبقۀ متوسط به محله های فقیرتر دست اندازی می کنند. این ویژگی های فیزیکی و اجتماعی تضاد و مصرف، لازم است تا در زمینۀ گسترده تر اقتصاد سیاسی شهر مدرن شناخته شود.
سال نشر :
1397
صفحات کتاب :
432
کنگره :
HT151‏‫‭/پ2ن6 1397
دیویی :
307/76
کتابشناسی ملی :
4940884
شابک :
‬‬‏‫‭978-600-8942-12-2

کتاب های مشابه نظریه شهری و تجربه شهری